Bitlis Tarihi

tarafından **By_hakaN** C.tesi 06 Ara. 2008, 00:19

Tarihçiler Bitlis tarihini degisik zamanlardan baslatmaktadirlar. 5000 yillik, 7000 yillik tarih gibi. Gerçekte Bitlis tarihi Neolotik Çag dedigimiz Yenitas dönemine kadar uzanmaktadir. Neolitik Çag, Yenitas veya Cilali Tas Devri denilen bu dönem, Ortatas Devri ile Tunç Devri arasindaki arkeolojik dönemdir. Bu dönem M.Ö. 3000 yillariyla 9000 yillari arasini kapsamaktadir.

Bitlis ve yöresinin yazili tarih öncesi oldukça karanliktir. En önemli nedenleri yüzeydeki buluntularin az olmasi ve bugüne kadar gerçekçi bir arkeolojik çalisma yapilmamasidir.

Bitlis ili sinirlari içerisinde bulunan Süphan ve Nemrut daglarindaki obsidyen (dogal cam yataklari), dogrudan olmasa bile dolayli olarak bu yöre tarihinin Neolitik dönemine kadar çiktigini göstermektedir. Obsidyen yataklarindan elde edilen dogal camin yontucu, kesici, kaziyici olarak çevredeki yerlesim yerlerinde kullanildigi anlasilmaktadir.

Yine yapilan çalismalar sonucunda o döneme ait ticaret yolu Van Gölünün dogusundan güneye (bugün ki Van ili sinirlari içerisinde bulunan Kalkolitik – Maden Dönemi – yerlesme alani olan Tilkitepe), batida ise Diyarbakir il sinirlarina (Ergani yakinindaki çanak-çömleksiz bir Neolitik yerlesme yeri olan Çayönü) dek uzanmaktadir.1 Bitlis ilinin Van ve Diyarbakir arasinda yerlesmis olmasi, Van’dan Diyarbakir’a yapilacak ticaretin o dönemlerde ancak Bitlis üzerinden yapilacagi dikkate alindiginda, Bitlis’in Neolitik dönemden beri yerlesme yeri oldugu bir gerçektir.

Neolitik Çag, M.Ö. 3000 yillarinda sona ermistir. Bu tarihi baz aldigimizda Bitlis’in 5000 yillik bir tarihe ve geçmise sahip oldugunu görmekteyiz. Büyük bir ihtimalle Bitlis’in tarihi bundan daha da eskidir. Güneybati Asya ülkelerindeki Neolitik Çag M.Ö. 9000-5000, Avrupa ülkelerindeki Neolitik Çag M.Ö. 6500, Tuna kiyilarinda M.Ö. 5500 olduguna göre Bitlis’in tarihinin 5000 yildan fazla olmasi, 5000 - 7000 yillik olmasi çok kuvvetle muhtemeldir.