Muğla Tarihi

tarafından **By_hakaN** C.tesi 06 Ara. 2008, 23:23

Mugla tarihi M.Ö. 3000 yillarina kadar uzanir. Ilk çaglarda bu bölgeye Karia''lilar yerlestigi için Karia adi verilmis. Ilin bilinen tarihi ise Hitit''ler ile baslar. Hitit''ler bu bölgeye Lugga derlermis. Imparatorlugun parçalanmasindan sonra Frig''ler egemen olmus, daha sonra Lydia''lilar bölgeyi ele geçirmisler, bu arada Dor''lar ve Ion''lar da yöreye göç etmisler. Bölge M.Ö. 546 yilinda Pers''lerin, M.Ö. 334 yilinda (Halikarnassos/Bodrum ve civari) Makedonya Krali Büyük Iskender’ in, M.Ö. 189 da Bergama Kralliginin, M.Ö. 133 de Roma Imparatorlugu''nun, Roma''nin ikiye bölünmesiyle de, Dogu Roma Imparatorlugu''nun hakimiyetine girmis. Türklerin eline geçmesi Uç Beylerden Mentese Bey tarafindan 1284 de gerçeklesmis. Bölge 1391 yilinda, Yildirim Bayezit, tarafindari Osmanli topraklarina katilmis, 1402 de Timur’un hakimiyetine geçmis, Timur bu yöreyi tekrar Mentese Beyligi''ne vermis, daha sonra 1425 de II Murat zamaninda, Mentese Bölgesi tümüyle Osmanli Imparatorlugu''nun egemenligine geçmis. Mentese ogullari zamaninda Yunanistan, Mugla kiyilari ve adalarina çikmis, Rodos adasini bir süre egemenlikleri altina almislar. Bu dönemde Rodos adasina yerlesen Sait Jean sövalyeleri Osmanlilar ve Mentese ogullari ile savasmislar, Bodrum kalesini de bir süre ellerinde tutmuslardir. Ancak 1522 de Kanuni Sultan Süleyman tarafindan hem Rodos adasi hem de Bodrum Kalesi Osmanli Imparatorlugu’na katilmis.

Mugla ilinin merkezi Mentese Beyligi zamaninda Milas''ti; Mugla, Osmanli Imparatorlugu döneminde merkez olmus.

“Mugla” adinin nereden geldigi konusunda çesitli söylentiler bulunur. En yaygin söylentiye göre ilin adi, Selçuklu Sultani Kiliçarslan’in komutanlarindan “Muglu” Beyi adindan gelmekte. Büyük olasilikla burayi Muglu Bey fethettigi için bu komutanin adi verilmis, "Muglu" zamanla Mugla''ya dönüsmüs. 1889 Aydin Vilayet salnamesinde rastlanan "Mobella" adi ise kentin ortaçagdaki adidir

Kurtulus savasi sirasinda, Mugla ve yöresini 11 Mayis 1919 tarihinden itibaren isgale baslayan Italya, Menderes''in güneyinde filizlenen ulusal güçlerle pazarlik ve anlasma yapmak zorunda kalmis. Italya, Yörük Ali Efe''nin Mugla''dan , Demirci Mehmet Efe''nin de Nazilli''den yönlendirdikleri ulusal direnis çalismalari karsisinda silahli bir çatismayi göze alamamis. Isgal üzerine tüm Anadolu''da mitinglerin düzenlenip direnme örgütlerinin kurulmasi için Izmir''den gelen telgrafa, Muglali Kocahan Mitingi''ni düzenleyerek cevap vermis. Aldigi kararlarin ardindan Vatan Müdafaa Cemiyeti, Serdengeçtiler Müfrezesi, Mugla Kuvayi Milliyesi gibi direnis komiteleri kurulmus. 1920''de Ankara''da açilan 1. Dönem BMM''nde 6 milletvekiliyle ulusal mücadelede üzerine düseni layikiyla yapan Muglali, olusturdugu direnis gruplarinda yer alan gönüllerini Yunanlilara karsi Aydin cephesine göndermis. Ege''de 57. Tümenden kalanlarla birlesen gönüllüler, Aydin çarpismalarinda düsmana agir kayiplar verdirmisler. Ege illeri arasinda Mugla isgal sirasinda en fazla sehit veren il olmus. Iç durumun karisikligi, Yunanlilar ve isgal ettigi yörelerde ekonomik egemenlik kurma düsüncesine dayanan Italyan politikasini Mugla halki isgal süresince kurnazca degerlendirmis, iki ates arasinda kalmaktan kurtulmus. Anadolu''daki durumun kötüye gittigini anlayan Italya, 2. Inönü Zaferi kazanildiktan sonra ülkesindeki iç siyasal dalgalanmalarini öne sürerek 5 Temmuz 1921''de Mugla''dan ayrilmis. Mugla özgürlügüne böylece kavusmus.